Lítil Útópía í Kling og Bang – viðtal við Helenu Aðalsteinsdóttur

Lítil Útópía í Kling og Bang – viðtal við Helenu Aðalsteinsdóttur

Lítil Útópía í Kling og Bang – viðtal við Helenu Aðalsteinsdóttur

Sýningin „Fallandi trjám liggur margt á hjarta“ í Kling og Bang er fyrsta verkefni Helenu Aðalsteinsdóttur sem sýningarstjóri eftir MA nám í London. Listamenn sýningarinnar eru: Josephine van Schendel, Þórey Björk Halldórsdóttir, Bára Bjarnadóttir, Dýrfinna Benita Basalan, Tabita Rezaire, Brokat Films, Elín Margot og Tarek Lakhrissi. Björk Hrafnsdóttir hitti Helenu í Kling og Bang ræddi við hana um sýninguna.

Björk: Þú ert með BA gráðu í myndlist frá LHÍ, hvernig kviknaði áhuginn á sýningarstjórnun?

Helena: Áhugi minn kviknaði þegar ég bjó í Amsterdam þar sem ég fór í meistaranám í myndlist. Þar stofnaði ég ásamt 7 listamönnum sýningarými þar sem við settum upp samsýningar ólíkra listamanna. Það var hálfgert match-making, og ég naut þess mjög að kynna listamenn hvert fyrir öðru og búa til ný samtöl í uppsetningu út frá verkunum þeirra. Stuttu síðar flutti ég til London einmitt til að fara í nám í sýningastjórnun. Ég held að ég hafi áttað mig á að mér fyndist mest spennandi að taka þátt í að setja fram sögur annarra, þar sem mér fannst brýnni þörf á að koma þeim á framfæri þó að röddin mín hyrfi ekkert. Þessi hugsun var samt ekki ný, en ég hafði dvalið sem unglingur í Vestur- og Austur Afríku og Suðvestur-Asíu og kynnst sögum sem ég heyrði aldrei í vestrænu samfélagi. Mig langaði alltaf til að koma ólíkum sjónarhornum á framfæri en fann að það var ekki mitt hlutverk í listinni minni. Það er svo stórt og erfitt viðfangsefni og ég yfirgaf það á meðan ég var í LHÍ því ég vissi ekki hvernig ég gæti beytt rödd minni. En þetta eru viðfangsefni sem ég velti fyrir mér sem sýningarstjóri.

Helena Aðalsteinsdóttir

Sýning þín fjallar meðal annars um kynjamisrétti og rasisma, í verki Tabita Rezaire er hún í samtali við vestræna heiminn sem gerir tilraun til að biðjast fyrirgefningar á nýlenduveldi kapítalismans og hvítrar forréttindahyggju. Hvar staðsetur þú þig í þessu samtali?

Ég er að finna minn stað í þessu öllu. Eitt af hlutverkum mínum sem manneskja sem nýtur margra forréttinda er að nýta þá stöðu til þess að búa til stað fyrir samræður. Ég er ekki endilega eingöngu að reyna að búa til svið fyrir aðrar raddir heldur líka að búa til samtalið. Það er svo dýrmætt. Við getum ekki tekið okkur úr þessari samstæðu, en það er mikilvægt að staldra við og hleypa fleiri röddum inn í samtalið. Að taka inn aðrar upplifanir og fá að endurspegla hvernig við eigum að haga okkur áfram. Kannski gerist það bara náttúrlega í gegnum samtalið, eins og hvað annað, þá lærir maður og fer að lifa lífinu aðeins öðruvísi og byrjar að taka tillit til reynslu annarra. Það er kannski byrjunin.
Þetta er gott en erfitt samtal til að eiga og eflaust margir að spyrja sig eftir BLM mótmælin síðasta sumar. Það er virkilega þörf á að halda þessari umræðu áfram og við eigum langt í land með að koma á jafnrétti og koma í veg fyrir mismunun.

Tabita Rezaire, Sorry for Real_Sorrow For…, 2015.

Sýningin er byggð á útskriftarverkefninu þínu frá Central Saint Martins. Hvernig valdir þú verkin/listamennina inn á sýninguna

Ég hafði samband við listamenn sem nýta sagnagerð í verkunum sínum, og var að leitast eftir sögum um femínískar útópíur. Sýningin endurspeglar ólíkar framtíðarsýnir og þess vegna var mikilvægt að þar kæmu fram fjölbreytt sjónarhorn. Listamennirnir og hönnuðirnir sem eiga verk á sýningunni koma því frá mörgum áttum; þetta er frekar alþjóðlegur hópur en flestir eiga heima á Íslandi. Tvö af átta verkum sýningarinnar höfðu verið sýnd áður og sem ég vissi af og tók inn í sýninguna, en hin verkin voru öll sérstaklega gerð með þessa sýningu í huga. Sem sýningarstjóri var stór partur af mínu hlutverki að fara í stúdíóheimsóknir og eiga samtöl við listamennina um þróun hugmyndanna. Þar kom reynsla mín sem listamaður líka að gagni og við gátum talað um hvernig hægt væri að myndgera hugmyndirnar.

Sýningin er mikið byggð á feminískum vísindaskáldskap. Hvaðan kemur það?

Það varð eins konar vitundarvakning hjá mér þegar ég ákvað að ég vildi ekki fara út í verkefni nema að það væri skemmtilegt. Mér finnst vísindaskáldskapur rosalega skemmtilegur og fór að athuga hvernig ég gæti nýtt hann. Ég skoðaði m.a. kenningu sem heitir Space Travel (Lost in Space eftir Marleen S Barr) sem fjallar um hvernig við getum farið inn í annan heim þegar við lesum skáldsögur. Það er ótrúlegt hvernig textinn getur haft svo mikil áhrif á mann að maður hverfi inn í aðra veröld. Ég vildi athuga hvernig við gætum gert þetta í raunveruleikanum, hvernig hægt væri að skapa þessa tilfinningu svo að listamaðurinn gæti búið til einhvers konar heim eða snúið upp á einhverjar reglur…

Í London sá ég svo Tarek Lakhrissi vídeóverkið, Out of the blue, það var fyrsta sýningin sem ég sá eftir að ég flutti til London, þannig að það hefur örugglega haft áhrif og setið í mér.

Josephine van Schendel, Dendrianthropic Bodies, 2021

Hvaða vísindaskáldskaparhöfundar höfðu mest áhrif á þig?

Skáldsagan eftir Ursula Le Guin, Left Hand of Darkness, var stór partur af fræðinni sem ég notaði, mér finnst svo skemmtilegt að geta notað vísindaskáldskap og skáldskap yfirhöfuð sem fræði. Þar verð ég fyrir miklum innblæstri frá Donna Haraway, sem er prófessor emerita við deild Sögu mannsandans og deild feminískra fræða (History of Consciousness Department og Feminist Studies Department) í Háskóla Kaliforníu í Santa Cruz. Hún á það til að nýta skáldskap í akademískum rannsóknum sínum þar sem hún veltir vöngum yfir framtíðinni. Og svo auðvitað Octavia Butler, hún og Ursula hófu eiginlega þessa bylgju af feminískum vísindaskáldskap á áttunda áratugnum.

Hvernig finnst þér að vísindaskáldskapur geti haft áhrif á raunveruleikann?  

Þetta er tækifæri til að búa til útópíu. En það er erfitt að ímynda sér heim án þess að byggja hann á heiminum sem við búum í. Það er alltaf einhver kontrast, eða akkúrat öfugt við það sem við þekkjum. En í þessum útópísku heimum er frelsi til að sýna hvernig hlutirnir gætu verið öðruvísi. Eins og í Star Trek, þar sem t.d. fyrsti „interracial“ kossinn átti sér stað í sjónvarpi árið 1964. Nichelle Nichols sem lék í Star Trek starfaði síðar hjá NASA við að ráða konur og fólk úr minnihlutahópum til stofnunarinnar. Hún réði t.d. fyrstu konuna, fyrstu svörtu konuna og annan svarta karlmanninn til að verða geimfarar. Núna hljómar þetta kannski sjálfsagt, en það var það ekki á sínum tíma! Og mér finnst gaman að hugsa til þess að vísindaskáldskapur hafi haft áhrif.

Þetta er fyrsta sýningin þín eftir útskrift. Var mikil pressa á sýningunni til að endurspegla þig sem sýningarstjóra?

Það var svo frábært tækifæri að geta verið með fyrsta verkefnið mitt eftir útskrift í Kling og Bang. Mig langaði að gera allt! En svo áttaði ég mig á að sýningin verður ekki betri eftir því sem meira er á henni, að það er betra að skammta hlutina niður og leyfa skilaboðunum sem ég að vil koma á framfæri að koma skýrt fram. Að því sögðu þá er alveg ótrúlega margt í gangi og margir listamenn sem koma að sýningunni!

Kom eitthvað á óvart í ferlinu?

Það var örugglega ferlið að verkinu hennar Þóreyjar sem kom skemmtilegast á óvart. Barinn hennar, Pitstop for a dream. Ég hafði nálgast Þóreyju með að fá bjór fyrir opnunina. Við fórum svo að tala um að hún myndi gera sérstakan bjór fyrir sýninguna og svo koll af kolli og hugmyndirnar stækkuðu og stækkuðu þar til að bjórinn var orðinn að listaverki á sýningunni.

Hafði heimsfaraldurinn áhrif á sýninguna?

Hann hafði mjög mikil áhrif, sýningin átti fyrst að vera í október og var seinkað um marga mánuði. Við það fengu sýningin og verkin að stækka, það vannst meiri tími til að vinna verkin og tala um verkin. Svo kom nýtt samkomubann nokkrum dögum fyrir opnun en þá var svo skemmtilegt hvernig verk Þóreyjar hafði þróast því það er alltaf bjór í boði á sýningunni eins og það sé eilíf opnun.

Elín Margot, the end of me, the beginning of you, 2021

Þetta verk er smá icebreaker, líka, því þú þarft að fá aðstoð frá einhverjum öðrum við að dæla bjórnum og þá ertu kannski búin að opna samtal sem getur átt sér stað í gegnum sýninguna. Svo er líka skemmtilegt að fólk geti upplifað sýninguna á hægara hraða, með færra fólk í kringum sig, verkin eru mjög stór og innihalda oft langar narratívur og þá er gott að hafa tíma til að skoða þau.

Mun verkefnið þróast áfram?

Já! Í útgáfu. Planið var að gefa út bók í síðustu viku sýningarinnar, það frestaðist aðeins en hún er nánast tilbúin. Bókin er unnin á svipaðan hátt og sýningin; í henni taka þátt listamennirnir sem eiga verk á sýningunni, og fleiri listamenn og rithöfundar sem eru að vinna á svipuðu bili, milli raunveruleika og fantasíu. Bókin er meira framhald af sýningunni þannig að samtalið heldur áfram. Hún er hönnuð af Grétu Þorkelsdóttir og ég og Ástríður Jónsdóttir erum ritstjórar. Hún mun koma út í í byrjun hausts.

Hvað er frammundan?

Um þessar mundir er ég að bjóða mig fram sem formann Nýlistasafnsins. Ég er ótrúlega spennt fyrir því hlutverki og langar m.a. að halda áfram að ýta undir fjölbreytileika í sýningahaldi. Það er svo margt áhugavert að gerast og mikil gróska í myndlist á Íslandi og ég hlakka til að taka þátt í að koma fleiri sögum og sjónarhornum á framfæri.

Björk Hrafnsdóttir

Sýningin opnaði 30. mars og stendur til 9. maí 2021.


Ljósmyndari: Blair Alexander Massie

The interview is part of a collaboration between Artzine and a new MA in Curatorial Practice at the Iceland University of the Arts.

Viðtalið er hluti af samstarfsverkefni Artzine og nýrrar meistaranámsleiðar í sýningagerð við myndlistardeild Listaháskóla Íslands á vorönn 2021.

„Lucky Me?“ by Lucky 3 at Kling & Bang

„Lucky Me?“ by Lucky 3 at Kling & Bang

„Lucky Me?“ by Lucky 3 at Kling & Bang

In the exhibition Lucky Me? the art-collective Lucky 3, consisting of Darren Mark, Dýrfinna Benita Basalan, and Melanie Ubaldo, draws to attention their experiences that fall in between identification with- and marginalization of the Filipino community and culture. They invite, as they say in the catalogue, a mostly white audience (including me), to experience a reconstructed nostalgia that is not of the audience’s own—while serving as a celebration of the Filipino community in Iceland.  

Installations, videos, clothes, and karaoke are all parts of the engrossing whole that makes up the cultural reminiscence that Lucky Me? consists of. Situated in the white and cold space of Kling & Bang in Marshallhús, and taking place in the darkest days of winter; the exhibition is warm, welcoming, and personal while still being true to one of its core messages of displacement, and mixed feelings of self-identity. The experience of the contrasting elements were inviting and thought-provoking simultaneously. Which left me with the feeling of political awareness of the multicultural reality that we inhabit today in a good way. That is, the cultural breadth of a society is a gift worth appreciating, within an artistic context as well as outside of it.

The first room of the exhibition displays a kind of street imagination; a basketball court, punching bag, and sportswear hanging as if it drying after a wash. The space showcasing clothes and installations by Darren Mark instantly pulled me out of the Icelandic snowstorm raging outside. Where it’s practically impossible to enjoy basketball outdoors, into a context that’s warm and where the worries of daily life are completely different. It set the mood, a soft reminder that I was there as a viewer to let someone else influence me with their vision of what life entails.

The reminiscence continued in the next room but, was neither soft nor pleasant. A brick wall covered with broken glass met me and behind it a video of a flood—a most likely devastating flood—followed by children violently dancing and inmates following a choreographed routine. Confusion.

The brick wall almost barring entry while being curiously intriguing. In an interview with Menningin Melanie Ubaldo said that the brick wall represented a common sight in the Philippines, where they use broken glass for security against burglary.[1]

The wall could be seen as protecting the small “store” installed inside the gallery. The small „store“ functions as a tribute to a concept called sari-sari, a type of store that usually has for sale a variety of single-use items, such as soap or food, and sporting familiar brands such as Head & Shoulders, Nescafé and Palmolive. Thus, this struck me as a reminder of the unequivocal effect of mass consumer culture and how vastly the effects of it reaches, but at the same time it gave the sari-sari a faintly familiar air to it. On display in the sari-sari was the popular Filipino noodle brand Lucky Me! which the exhibition derives its name from. Lucky Me? is an almost ironic or cynical twist to the name of the noodle brand that brought up in me deep questions about self-identity, and belonging in the light of racism.

On the last wall, two artworks were displayed side by side. A small screen, situated opposite to the other screen in the room, showing a Filipino family, in a typical Icelandic house, eating dinner, and chatting sometime around Christmas. A casual scene which was relaxing to watch and listen to while not understanding the language while being in stark contrast to the active, and tragic scene on the other side of the room. Next to the family eating dinner was a big fan. Painted with a picture of what might express a feeling, probably not describable in words, of plants growing brutally out of a bleeding corpse lying comically with its tongue out to the side. Vile yet comic, the picture on the fan struck me with discomfort that most likely was intentional.

Karaoke, the crown jewel in the last room, served as a great reminder of playtime. Put on a song of your choice and enjoy it. I personally chose Heart of Glass, sang out of tune and enjoyed the hell out of it. In the room with karaoke was a sofa wrapped in plastic, not very welcoming and a big golden altar made of foam spray and candles, looking spectacularly fancy from afar while not so, up close.

The installations, by Lucky 3, complement each other to bring the audience into a new group-perspective, one that is not readily available for many members of the audience. The artistic expression of culture in this personal exhibition, therefore, becomes a vulnerable practice that can be felt and almost touched. In the catalogue, Lucky 3 expresses their hopes that the exhibition will be a learning experience, which for me it without a doubt was.

Eva Lín Vilhjálmsdóttir

 

[1] https://www.ruv.is/sjonvarp/spila/menningin/27844/8l2s7i

Pictures courtesy of Kling & Bang and the artists.

A Kassen’s exhibition „Mother and Child“ at Kling & Bang

A Kassen’s exhibition „Mother and Child“ at Kling & Bang

A Kassen’s exhibition „Mother and Child“ at Kling & Bang

The exhibition Mother and Child by A Kassen acts on the relationships between the viewers, the architecture and the artworks, inviting us to look at things from different points of view and to take into account the physical space surrounding us and the works. Mother and Child is a show that seems to confront borders, engaging with the architecture which at some point seems to be both the subject of the exhibition and the viewer to which the show is addressed.

View from below (Standing woman) is the first piece we encounter. The work is to be enjoyed from two locations which offer completely different angles on the piece: it can be seen from Kling & Bang, from where we get an actual view from below the basis of the sculpture, and from the Living Art Museum, the exhibition space downstairs, where we can enjoy the sculpture emerging upside down from the ceiling. This work operates in the specificity of the Marshall House, in fact it functions as a connection between the two exhibition spaces. Kling & Bang, the Living Art Museum and the Stúdió Ólafur Elíasson are three art spaces which coexist in the building without really collaborate with each other, coming together every other year when the Reykjavik biennial Sequences takes place, but keeping their activities separate and the borders between them quite defined during the rest of the time. Kling & Bang and The Living Art Museum have a really intertwined history as they used to collaborate intensively, but nowadays they both want to keep their own identity, which is completely understandable. However, it is somehow pleasant to see a sculpture breaking through these limits and creating an element of disruption into the everyday order.

Sculptures, unlike paintings, are made to engage with visitors in a different way, statues extend in three dimensions and this allows visitors to move around them and contemplate them from different perspectives. However, showing a view from below of a sculpture is not a conventional way of exhibiting it, therefore when making sculptures I believe few artists consider the viewer’s gaze from that perspective. Allowing the viewers to examine the underside of a sculpture translates conceptually into letting them glimpse a more intimate part of the artwork, where the relationship of the artist with the piece is unveiled, a part which is not usually meant to be seen and therefore contains traces of spontaneous and unrefined gestures. The statue is a classical female nude statue, and the view from below doesn’t actually offer much to see: the square foundation of the sculpture is embedded into the floor, two small footprints from which two holes constituting the legs origin and disappear into the dark interior of the bronze cast sculpture, but the conceptual twist is that the piece somehow lets viewers peek into the secret of art-making.

A Kassen, View from below (Standing woman), view from Kling & Bang. Photo credit: A Kassen.

A Kassen, View from below (Standing woman), view from The Living Art Museum. Photo credit: Ana Victoria Bruno

Walking into the second room of the exhibition space we encounter the work Exhibition Poster (Marshall house) which constitutes a pile of posters depicting the ceiling directly above the work. Unlike most of the artworks exhibited in museums and galleries, this one can be taken and brought home by visitors. This gives the possibility for that specific bit of ceiling to become a mobile object, inverting its characteristic of being static, countering our idea of buildings as immobile shelters. This remarks the importance of the space hosting the exhibition, since when the poster has found a new home on the wall of someone’s place, it will recall the exhibition space, as if that was the actual subject of the exhibition.

A Kassen, Exhibition Poster (Marshall house). Photo credit: Ana Victoria Bruno.

In the main room of Kling and Bang two sculptures are inserted into the floor, revealing to the viewer the negative of the statue, the inside of the cast. The upper part of these works, View from below (Mother and Child) and View from below (Il Porcellino), are not meant to be seen by human eyes as they are embedded in the architecture: the sculptures are small and they don’t make it through the floor, herby we can just picture in our mind how they look, and that comes easily since both of them are well known sculptures. Both of the works are hidden, as if their purpose wasn’t to be showcased but to bring our attention to that obstacle which blocks our view: the floor. The architectural elements are barriers delimiting private and public spaces, structures through which we organise our lives, physical borders which affect the way our lives and our society function.

These well-known sculptures incorporated into the floor make my mind runs toward those symbols which shape our society and are very much embedded in our lives, we might not realise how much what we think and do is the result of those invisible ancient structures shaping our existence. We don’t need to see a sculpture of the Mother and Child to know how it looks, because we have thousands of images of that composition in our mind, the symbol of Maria holding a baby Jesus is as embedded in our mental structures as that sculpture is in the floor.

A Kassen, View from below (Mother and Child)Photo credit: A Kassen.

Installation view View from below (Mother and Child), View from below (Il Porcellino) and Ocean underneath. Photo credit: Ana Victoria Bruno.

On the wall three photographs titled Oceans underneath portray pieces of a broken world globe corresponding to the oceans, where lines draw the ocean beds representing mountains emerging from the ground deep down in the oceans. On one hand these photographs seem to operate in an opposite way of View from below (Mother and Child) and View from below (Il Porcellino) as they show the viewers something one can’t usually see, on the other hand this work conceptually functions like the statues in the floor: there are various layers of representation in the works, they are pictures of the world globe, so a representation of a representation of the bottom of the oceans, and this creates a distance between the viewer and the subject, and it seems to hinder the visualisation of the object just like the floor hinders the viewer’s gaze on the statues. This piece seems to refer to the structure through which we know the world: many things we are not able to experience in first person, but we see or become aware of their existence through representations, either photographs or writings about them.

A Kasssen, Ocean underneath. Photo credit: A Kassen.

A Kassen, Geothermal heating / fountain statuePhoto credit: A Kassen.

In the last room we encounter the work Geothermal heating / fountain statue, bronze statues of fishes are placed in the room, crossed by extension pipes which connect them to the heating system of the building. Hot water runs into the pipes, which go through the wall, enter the fish statues bronze mouths, exit from the bottom of the sculptures, and back through the wall to reconnect with the heater system in the adjacent room. This work seems to reverse the meaning of fountain, if these statues were fountains we would see water sprinkling out of their open mouths, while in the piece the water gets into the statues, contained into the pipes. The water is more of a metaphysical concept in the system of the work, since we can’t see it but just imagining it running into the tubes.

In the Icelandic long and cold winter, the heater system is to the building, and the people working there, as the circulatory system is to the human body. The hot water is life-blood of the building, and by attaching the work to the heater system this piece places itself at the very core of the former fish factory, reminding us of the importance of the building. Art is here connected to the physical space, the whole show seems to drive out attention on the physicality of the building, operating on it, creating new connections and making us aware of the space and its specificities.

 

Ana Victoria Bruno

 

Erótík og Kapítalismi?
 Umfjöllun um sýninguna Desiring Solid Things

Erótík og Kapítalismi?
 Umfjöllun um sýninguna Desiring Solid Things

Erótík og Kapítalismi?
 Umfjöllun um sýninguna Desiring Solid Things

Desiring Solid Things eða með íslenskum orðum það að þrá eftir hlutum í föstu efni er titill sýningar sem stóð yfir í Kling & Bang á Granda, nú á dögunum. Listamennirnir Selma Hreggviðsdóttir og Elísabet Brynhildardóttir sýndu verk sín þar, sem eru afurðir vangaveltna þeirra um þrána eða löngunina og þær flóknu tilfinningar sem manneskja hefur til hlutarins og efnisins.

Heimspekileg og hnittin sýningarskrá sem rituð er af Lauren Hall jafnt sem og lítil einlæg bók voru gefnar út samhliða sýningunni. Bókin, sem mætti kalla samansafn af ástarbréfum til hlutarins eða efnisins frá 12 listamönnum, styrkti sýninguna með gildum og góðum spurningum, staðhæfingum og ályktunum um þetta svokallaða einstefnu samband sem liggur á milli okkar og hlutarins. Það eru einmitt margir þættir sem koma í formúluna sem liggur á milli okkar og hans, eins og tími, rými og meira að segja okkar eigin líkami og vitund. Allt eru þetta þættir sem hafa áhrif á þrána okkar og hlutinn þegar við virðum hann fyrir okkur, í návígi eða úr fjarlægð.

Enn sem komið er þá tel ég það deginum ljósara að í þessari grein munum við ekki leggja mesta áherslu á að lýsa sýningunni, efnivið hennar eða miðlum heldur munum við, einmitt eins og listamennirnir, velta fyrir okkur þessu sambandi og hvað það er sem sýningin segir okkur um það. Réttara sagt hvað hún segir við mig. Þar sem ég er höfundur þessarar greinar. Líkt og Hall segir í sýningaskránni þá er það einn kostur að tala í kringum sýninguna með því að einblína á hlutina; leir, flauel, grafít, pappír, spegill, og annar kostur er sá að telja upp öflin; ljós, hljóð, þyngdarafl,  í henni.  Hinsvegar er þriðji kosturinn að tala um sýninguna og reyna að draga ályktanir upp á eigin spýtur.

(Verk talin frá hægri til vinstri) Elísabet Brynhildardóttir, Ég vildi gera rétt, 677 x 196 cm. Blýantur á pappír, 2018. Selma Hreggviðsdóttir, Draumur um efnið. lágmynd: málning og spegill. 2018. Selma, Ég veit þegar það gerist, Blátt flauel, brautir, festingar. 2018.

Sýningin hafði í heild sinni hálf-drungalegt andrúmsloft yfir sér, þar sem ákveðinn tómleiki og vandvirkni réði ríkjum. Birtingarmynd þessara atriða er verk Elísabetar, Ég vildi gera rétt, þar sem hún hefur handteiknað risa rúðunet á pappírsdregill sem náði allt að upp í loft. Allt virtist vera á sínum stað nákvæmlega eins og það átti að vera en þessi nákvæmni og fegurð virtust hylma yfir einhver óheillavænlegri öfl að baki sér. Mögulegur forboði um hvað það er sem leynist í skugganum má finna í verki Selmu, Draumur um efnið, þar sem áhorfandinn sér sjálfan sig í spegilmynd sem er í yfirvaldslegu skjaldarmerki óþekkts afls. Önnur verk Selmu á sýningunni eins og, Staðbundnar aðstæður, stærsta höggmyndin, ákveðnar kringumstæður og Ég veit þegar það gerist, vísa að vissu leyti til þessa óróleika og óöryggis sem liggur undir upphafningunni sem um er rætt.

Ef framsetning sýningarinnar er að uppbyggingu eins og vísir á klukku sem hverfist um tímann, líkt og Hall kemur að orði í sýningarskrá, þá sló innsetning Elísabetar, Þeir stilla sér ekki upp, lokaslagið í samhljómi við restina af sýningunni. Gestaframkoma tveggja persóna úr þekktu dægurefni, Star Trek og Vertigo,  áttu sér stað þar. Tilkoma þeirra tveggja og dautt augnaráð þeirra segir okkur ýmislegt um hlutina sem við þráum og samband okkar við þá, ef það má yfirhöfuð kalla það samband. Þær eru á sama tíma hlutgerðir einstaklingar og á einhvern hátt persónugerðir hlutir af sköpurum sínum sem lýsir þeim flóknu og þversagnakenndu  tilfinningum og væntingum sem felst í því að þrá hluti. Þetta samband er óumflýjanlega aldrei gagnkvæmt.

Snúum okkur nú að stærra samhenginu sem mögulega er vísað til og gamla góða orðatiltækisins sem segir okkur að list eigi það til að endurspegla samfélagið sem við lifum í.  Sýningin er að vissu leyti ákveðin satíra um raunveruleikann eins og við þekkjum hann. Hver og ein manneskja keppist við að safna að sér ógrynni hluta sem virka sem stöðutákn í samfélaginu, hvort sem hún er var um það eða ekki.  Það er einmitt þráin í hluti sem hefur orðið yfirþyrmandi afl í nútímasamfélagi. Samband okkar við hluti einkennist af þessari þrá sem er uppfull af drifkrafti og von um betra líf en leiðir oftast til vonleysis og tómleikatilfinningar sem við þekkjum öll svo vel. Það mætti segja að þessi tómleiki stafi af innihaldsleysinu sem því fylgir að öðlast áþreifanlega hluti. Við hugsum ekki um samhengi eða orsakasambönd merkra og oft á tíðum sorglegra atburða vegna þess að við erum öll of upptekin við okkar eigin markmið og löngun okkar til að eignast ákveðna hluti. Kapítalisminn ræður ríkjum og neysluhyggjan styður við hann í gegnum firringu okkar allra. En nóg um það hér.

 Elísabet Brynhildardóttir, Þeir stilla sér ekki upp, Innsetning: tvö vídeóverk, gifsskúlptúrar og teiknaður leir. 2018.

Þau þrjú rými sem mynduðu Desiring Solid Things voru öll afar frábrugðin hvort öðru en innihald hvers þeirra virkuðu sem ólíkar hliðar á sama teningi. Verkin og kostgæfileg staðsetning þeirra leggja áherslu á líkama okkar í sambandi við þau. Ýmist með spegli, mörgum sjónarhornum eða höggmyndum sem eru varlega staðsettar á gólfinu án stöpuls til upphafningar. Það myndaðist ólíkur dans í hverju rými með því að virða verkin fyrir sér. Reynslan gæti verið talin holdleg næstum munaðargjörn þegar maður hefur í huga rýmið, líkamann og þrána eða löngunina eftir hlutum í föstu efni. Ég hugsaði til Sontag og spurði mig hvort um væri að ræða einhverskonar erótík með list í þessum rýmum. En þegar stórt er spurt verður oft fátt um svör og hugmyndin lak út í rýmið.

Eins og með flestar sýningar þá koma upp ótal vangaveltur og spurningar upp eftir inntöku. Desiring Solid Things er engin undantekning hvað það varðar. Hún gaf ekki of mikið upp við fyrstu kynni, skildi þar af leiðandi fullnægjandi rými eftir fyrir ímyndunaraflið. Ekki nóg með það þá sýnir bókin sem gefin var út í tilefni sýningarinnar hversu ótalmargar áttir má fara með hugmyndina sem liggur að baki henni. Svo eitthvað sé nefnt minnast höfundar ákveðinna ástarbréfa þar á yfirnáttúrulega litanæmni bænarækja (e. Mantis Shrimp) og æskuleikföng sem hafa enn ekki fallið í gleymskunnar dá í vangaveltum sínum um þrá eftir hlutum í föstu efni.  Enn fremur þá höfum við hér í þessari grein tilgátur sem tengja hana við tómleikann, kapítalisma og erótík. Sýningin stóð yfir frá 8. desember til 20. janúar síðastliðinn í Kling & Bang á Granda. Ég vona að sem flestir gerðu sér ferð í Marshall húsið og mynduðu sínar eigin skoðanir út frá hugleiðingum um sýninguna á meðan á henni stóð.

Þórhildur Tinna Sigurðardóttir


Photo credit  // Ljósmyndari : Vigfús Birgisson

Featured image: Selma Hreggviðsdóttir, Staðbundnar aðstæður, stærsta höggmyndin, ákveðnar kringumstæður (Hnitbjörg) 2018.

UA-76827897-1

Pin It on Pinterest